Op DV 20 november herdenken nabestaanden, leerlingen en de burgemeesters van Rhenen en Veenendaal samen de zes slachtoffers, die 70 jaar geleden vielen voor vrijheid en recht. Met een vernieuwd monument, een nieuw bomenmonument, een expositie en grote herdenking krijgen de zes aandacht.

Op 20 november 1944 fusilleerden de Duitsers aan de rand van Rhenen en Veenendaal zes verzetsstrijders als vergelding voor een neergeschoten Duitser. Een van de zes was de hervormde predikant Bas Ader, die meer dan 200 Joden redde. Zijn vrouw schreef na de oorlog het vaak herdrukte “Een Groninger pastorie in de storm” en zijn zoon Basjan Ader zou een icoon van de Nederlandse kunst worden. De weduwe van het joodse slachtoffer Philip de Leeuw nam contact op met het Ichthus College in Veenendaal, die de herdenking in gang heeft gezet. Inmiddels hebben meer (hoogbejaarde) nabestaanden hun aanwezigheid toegezegd. Een comité van ouders en docenten heeft alle activiteiten in gang gezet.

De herdenking begint op woensdagavond 20.00 uur met een lezing van Betty Bausch-Polak (weduwe van Philip de Leeuw) in de Cultuurfabriek. Zij zal ook de bijbehorende expositie in Museum Veenendaal openen met als aangrijpend topstuk de Bijbel, die ds. Ader in zijn binnenzak droeg, toen hij werd gefusilleerd. Na enkele gastlessen zullen op donderdagmiddag 20 november leerlingen en nabestaanden op het Ichthus College, zes zeer verschillende bomen planten, waarbij burgemeester W. Kolf van Veenendaal aanwezig is. Om 15.00 is dan de grote herdenking bij het monument aan de nieuwe Veenendaalseweg te Rhenen.De herdenkingsplechtigheden zijn bedoeld om de regio bewust te maken van de betekenis van het monument, maar ook als overdracht naar de een nieuwe generatie. Daarom gaat ook de website www.hetkruisopdeberg.nl de lucht in. Docent Geschiedenis Constant van den Heuvel werkt aan een gelijknamig boek dat in maart moet uitkomen bij Uitgeverij Matrijs.

In het boek komen de gebeurtenissen aan de orde en de hoofdpersonen, die connecties hadden  met Amersfoort, Amsterdam, Bilthoven, Den Haag, Haarlem, Nieuw-Beerta, Terneuzen en Veenendaal. Ook komen de meeste uitleenlopend en soms onvoorstelbare dwarsverbindingen aan de orde zoals de poging om Westerbork te ontzetten, het enige gefilmde kamptransport (de Breslauer film), de rol van Kees Boeke, de Indische verzetsgroep van Rudi Jansz, de verzetsjager Fake Krist (die als Fake Ploeg voorkomt in “De Aanslag” van Harry Mulisch), de ontruiming van het Apeldoornsche Bos en het Nieuw Israelitsch Ziekenhuis, maar ook in het algemeen kerkenraads-, verzets- en koerierswerk, alsmede verradersactiviteiten en gevangenisleven in Amsterdam, Haarlem en Utrecht.