Boek “Het kruis op de berg” gepresenteerd

Op 9 mei ontvingen in de Cultuurfabriek nabestaanden, jongeren en gemeentebestuurders een eerste exemplaar van “Het kruis op de berg. De fusillade van 20 november 1944 tussen Rhenen en Veenendaal.” Auteur Constant van den Heuvel reikte de nabestaanden twee exemplaren uit, waarvan zij er eentje doorgaven aan de nieuwe generatie. Het boek is verkrijgbaar in de boekhandel.

Tijdens de bijeenkomst presenteerde Petra Boelhouwer een nieuwe toevoeging over de oorlog in Veenendaal aan de multi-touchtafel in de Cultuurfabriek. Wethouder Marco Verloop opende de tentoonstelling “Bezet en bevrijd” in Museum Veenendaal, door een prachtige houtskooltekening te onthullen. De tekening over D-day is gemaakt door de jonge kunstenaar Benjamin Koops. Tijdens de zeer goed bezochte bijeenkomst spraken ook nabestaanden van de fusillade van 20 november 1944. Weduwe Betty Bausch-Polak (96 jaar) memoreerde haar oorlogsbelevenissen met haar man, slachtoffer Philip de Leeuw. Ook sprak oud-ambassadeur Erik Ader, wiens vader een van de zes slachtoffers was. Hij stelde in de geest van de zes slachtoffers te spreken door iedereen op te roepen om te protesteren tegen de schending van van mensenrechten, waar ook ter wereld.

Ader had kort daarvoor het bijbeltje teruggekregen van de heer Teus van Manen uit Veenendaal. Zijn vader ds. B.J. Ader droeg het zakbijbeltje bij zich tijdens de fusillade. De vader van de heer Van Manen stelde zich in 1944 garant om het weer terug te bezorgen aan de nabestaanden. Na een tijd van bruikleen aan Museum Veenendaal gaf de ene zoon het zakbijbeltje terug aan de andere zoon. Pianist Johan Meier verzorgde een muzikaal intermezzo met daarin verwerkt het volkslied, Psalm 27 en opus 18 (voor piano en harmonium) van César Franck. Het boek zelf kwam enige tijd geleden al in het nieuws door het beschreven bevrijdingsplan van Westerbork. Zowel de directeur van Westerbork, als van het NIOD lieten zich positief uit over het boek en toonden zich voorstander van nog meer onderzoek naar het plan. “Het kruis op de berg” is nu echter voor iedereen te koop en schrijver Constant van den Heuvel hoopt dat naar aanleiding van de uitgave mensen in de regio “hun monument weer terug hebben.” Het kruis op de berg bevindt zich op de weg van Veenendaal naar Elst en herdenkt verder nog Pieter ter Beek, Victor van den Bergh, Tom Lambrechtsen van Ritthem en Jan van de Munnik. Het boek beschrijft de persoonlijke verhalen van de zes slachtoffers.

 

Erik Ader, zoon van slachtoffer ds. B.J. Ader, reikt een boek uit aan Rebecca Boogaard (Havo 4) Toon van de Munnik, broer van slachtoffer Jan van de Munnik reikt een boek uit aan Johan van den Heuvel (VWO 1) Betty Bausch-Polak (96 jaar), weduwe van slachtoffer Philip de Leeuw, reikt een boek uit aan Annemarie Loof (HAVO 3) Schrijver Constant van den Heuvel John van den Heuvel ontwierp het vernieuwde kruis op de berg en gaf uitleg over zijn werkwijze. Het schilderij dat hij later maakte, voorzag hij ook van uitleg. John van den Heuvel gaf zijn schrijvende neef het schilderij van het kruis op de berg ten geschenke Pianist en kerkorganist Johan Meijer verzorgde een muzikaal intermezzo, waarbij hij het Wilhelmus, Psalm 27 en Opus 18 (voor piano en harmonium) van César Franck verwerkte tot één compositie Wilma Meissner-Gerlach deed koerierswerk voor slachtoffer Tom Lambrechtsen van Ritthem. Zij reikte een eerste exemplaar uit aan Anna van den Heuvel Een eerste exemplaar voor Marco Verloop, wethouder van de gemeente Veenendaal. De fusillade van 20 november 1944 was bedoeld om de Veense bevolking schrik aan te jagen. De bijeenkomst trok zo’n 200 belangstellenden. Vooraan met kopje koffie en blauwachtig bloemmotief Lotty Huffener-Veffer (93 jaar), wiens man Joep Huffener de mislukte aanslag pleegde met slachtoffer Philip de Leeuw. Links schuin achter haar (bij de betonnen pilaar) Jan Derk Boerma, wiens moeder tegelijk gevangen zat met de slachtoffers Philip de Leeuw en Pieter ter Beek. Een eerste exemplaar voor Jolanda de Heer, wethouder van de gemeente Rhenen, waar het kruis op de berg staat. Uitgever Toine Maas sprak namens Uitgeverij Matrijs uit Utrecht. Constant van den Heuvel overhandigt Teus van Manen het zakbijbeltje van slachtoffer ds. B.J. Ader dat enige tijd te zien was bij de expositie “Het kruis op de berg” in Museum Veenendaal. De vader van Teus van Manen was betrokken bij de berging van de slachtoffers en nam zich voor om het zakbijbeltje terug te bezorgen aan de nabestaanden van ds. Ader. Nu geeft zijn zoon het zakbijbeltje opnieuw terug aan de zoon van ds. Ader, Erik Ader. Dit was de bedoeling: De nieuwe generatie neemt kennis van het verhaal van de oudste generatie… Moeder en zoon… De wethouder opent de tentoonstelling “Bezet en bevrijd” in museum Veenendaal Een van de hoogtepunten van de tentoonstelling is een mooie houtskooltekening van kunstenaar Benjamin Koops Twee generaties kijken samen terug bij een vitrine over “het kruis op de berg” op de tentoonstelling “Bezet en bevrijd” Conservatrice Natalie Kriek tekende voor de centrale presentatie van de middag. En dan tot slot de signeersessie… Na de presentatie waren er diverse mooie ontmoetingen Van de 900 exemplaren zijn er inmiddels 150 verkocht. Wie een van de overige 750 boeken wil, kan terecht bij de boekhandel of bij Uitgeverij Matrijs.

Foto’s: Nico van Ginkel en Ronald Huffener