Op 26 juli jongstleden overleed Lisette Cats-Bolle. Als persoonlijk assistente van ds. B.J. Ader was ze betrokken bij het bevrijdingsplan van Westerbork en bracht ze diverse Joodse onderduikers naar nieuwe onderduikplaatsen.
Op 21 januari 1924 werd Lisette Bolle geboren. Haar droom om het onderwijs in te gaan, werd verstoord door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Omdat ze Joods was, was ze haar leven niet langer zeker. Haar zus werd gedeporteerd en vermoord. Zelf zocht ze een veilig heenkomen als verpleegster in de Joodsche invalide in Amsterdam. Toen de dreiging steeds groter werd, kreeg ze via de hervormde predikant Bas Ader een onderduikplek in Driebergen. Op 4 maart 1944 vroeg hij haar om hem te assisteren bij het verzetswerk. Lisette vond dat ze niet kon weigeren en stemde toe. Onder de schuilnaam Henny ging ze diverse onderduikers onderbrengen. Met een zekere regelmaat ging ze naar Limburg om daar mensen onder te brengen. Het leverde soms gevaarlijke situaties op en een opsporingsbericht in het politieblad. Toen ds. Ader op Goede vrijdag 1944 zelf moest onderduiken en in Amsterdam een étage betrok in de Blasiusstraat, werd ze gevraagd om zijn rechterhand te zijn. Lisette werd de tweede bewoonster, die voor het eten zorgde, bonkaarten afleverde of een wapen.
Dit zeer gespannen bestaan duurde ongeveer drie maanden. Het was in die tijd dat dominee Ader zijn bevrijdingsplan voor kamp Westerbork uitwerkte. Hoewel hij Lisette niet al te uitgebreid inlichtte, was zij wel zijdelings betrokken bij zijn inspanningen om geen enkele trein uit Westerbork meer te laten vertrekken.
Toen ds. Ader op 22 juli 1944 werd gearresteerd in Haarlem, kon zij net op tijd wegkomen. Ze overleefde de oorlog op meerdere schuiladressen. Na de fusillade van Bas Ader, was ze betrokken bij zijn herbegrafenis in Driebergen. Toen de oorlog voorbij was, kon ze haar droom om het onderwijs in te gaan alsnog realiseren. Ook trouwde zij met Julius André Cats met wie ze in Rotterdam ging wonen en een gezin stichtte.
In augustus 2014 was ik een halve dag haar gast. Ze was bescheiden over haar eigen rol in de oorlog, terwijl die juist gekenmerkt werd door dapperheid. Daarbij bleek ze erg intelligent en goed op de hoogte van de actualiteit. Ook viel me die leuke twinkeling in haar ogen op. Zeventig jaar naar dato herinnerde zij zich nog het grote idealisme van ds. Ader en zijn betrokkenheid op het welzijn van mensen. Ook herinnerde zij zich hoe hij elke dag afsloot door hardop een Bijbelgedeelte voor te lezen aan haar en zichzelf. In haar bezit was nog de Hervormde zangbundel met het opdrachtje “Van oom Bas”. Bescheiden als ze was, had ze haar eigen oorlogsherinneringen nagelaten op slechts drie blaadjes A4.
In augustus 2014 was ik een halve dag haar gast. Ze was bescheiden over haar eigen rol in de oorlog, terwijl die juist gekenmerkt werd door dapperheid. Daarbij bleek ze erg intelligent en goed op de hoogte van de actualiteit. Ook viel me die leuke twinkeling in haar ogen op. Zeventig jaar naar dato herinnerde zij zich nog het grote idealisme van ds. Ader en zijn betrokkenheid op het welzijn van mensen. Ook herinnerde zij zich hoe hij elke dag afsloot door hardop een Bijbelgedeelte voor te lezen aan haar en zichzelf. In haar bezit was nog de Hervormde zangbundel met het opdrachtje “Van oom Bas”. Bescheiden als ze was, had ze haar eigen oorlogsherinneringen nagelaten op slechts drie blaadjes A4.
Met Lisette Cats-Bolle is een betrokken, innemende en dappere vrouw overleden. Voor zover bekend, is zij nooit onderscheiden voor haar verzetswerk. Als comité van ouders en docenten van het Ichthus College rondom het kruis op de berg, willen wij haar naam met ere noemen. Onze gedachten en gebeden zijn voor haar drie kinderen en hun partners, kleinkinderen en achterkleinkinderen over wie zij met zoveel waardering sprak.
Constant van den Heuvel
Veenendaal, 10 augustus 2015